Biray Kolluoğlu, Evren M. Dinçer, Zafer YenalBiyografik filmler sinemanın her zaman popüler ürünlerinden. Bunun nedeni pek de gizli saklı değil. Hakkında film yapmaya değer bir hayat yaşadıysanız, iyi bir yapımla büyük bir gişe başarısı neredeyse garanti. Hatta bu şekilde Oscar’a kadar uzanmak bile mümkün.Ray Charles’ı canlandıran Jamie Foxx, Freddie Mercury’yi canlandıran Rami Malek, Truman Capote’yi canlandıran Philip Seymour Hoffman, onlar kadar popüler ve ikonik bir isim olmasa da Erin Brokovich’i canlandıran Julia Roberts’ın kazandıkları Oscar ödülleri bu durumun yakın zamandaki örneklerinden. Oscar’ı bizce hak etmiş olsa da adaylıkla yetinen ve muhteşem Iris Murdoch’ı anlatan Judi Dench’in Iris’ini de anmadan geçmeyelim tabii.Ünlü yönetmen David Fincher’ın The Social Network (Sosyal Ağ) adlı filmi ile Tom Hooper’ın The King’s Speech (Zoraki Kral) adlı filmi ise hem çok sayıda Oscar adaylığı hem de büyük gişe başarısı ile yine hemen aklımıza gelen örnekler arasında. Çok sayıda adaylık ve ödülüyle Lincoln’ü, The Aviator (Göklerin Hakimi) ve Milk’i de unutmayalım. Hitler’i anlatan Downfall (Çöküş) bu janr kapsamında en ilginç işlerden. Stalin’in Ölümü ise alt türe tamamen farklı yaklaşan bir komedi/hiciv filmi. Kadrosundaki çok büyük isimlere rağmen yeteri kadar ses getirmeyen Trumbo filmini de izlemediyseniz mutlaka öneriyoruz.Sinema tarihi de mega biyografik filmlerle dolu. Spike Lee’nin Malcolm X’i, Milos Forman’ın Amadeus’u, dahası Arabistanlı Lawrence, Akıl Oyunları, Gandhi, Son İmparator… Sinema biyografik filmlerden hiç vazgeçmiyor. Gişe, prestij ve ödül bu kadar yakın olunca finansman bulmak kolaylaşıyor, iyi kaynak ve finansmanla daha iyi işler çıkıyor. Görece küçük bütçeyle yapılan Hitchcock gibi filmler bile hikayenin cazibesi sayesinde Anthony Hopkins ve Helen Mirren gibi dev isimleri çekebiliyor.Kısacası beğeniler, teknolojiler değişse de biyografik filmlerin her zaman izleyicisi var. Biyografik filmler tematik trendlerdeki kaymalara, teknolojik değişimlere kolayca ayak uyduruyor. Filmlerin ötesine geçip dizi formatına bakarsak başta Türkiye olmak üzere tüm dünyada biyografi eksenli yapımlarda son yirmi yılda bir patlama olduğunu söylemek mümkün. Alanın ilk ve en başarılı örnekleri arasında tabii Kanunî Sultan Süleyman’ı anlatan Muhteşem Yüzyıl var. Ayrıca Diriliş Ertuğrul, Payitaht: Abdülhamid, Alparslan Büyük Selçuklu, Barbaros Hayreddin: Sultanın Ferman gibi dizileriyle TRT bu hızla giderse yakında “Türk tarihinin” tüm isimlerine dair bir diziyi tamamlayarak dünya rekorlar tarihine girecek.&nbsp;Biz filmlere geri dönelim. Bu filmler tek tip değil. Bazıları iki-üç saate sığmayacak büyük hikayelerin kahramanlarının bütün hayatını anlatmaya çalışırken bazıları bu kişiliklerin yaşamının bir dönemine odaklanıyor. Malcolm X ve Ray, karakterlerin tüm hayatına öyle ya da böyle değinmeye çalışan filmler arasındayken Hitler’in son iki yılını anlatan Çöküş ikinci kategoride. <a fr-original-style="" href="https://www.newyorker.com/culture/the-front-row/rocketman-and-the-inevitable-shortcomings-of-the-hollywood-pop-star-bio-pic" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kimilerine göre</a> birincisi çok riskli, sonuçta büyük tarihîisimlerin tüm hayatını anlatmak kolay bir iş değil. Öte yandan ikincisinin de kaynak israfı olduğunu söyleyenler var: Müşterisi bu kadar hazır bir hikayeyi neden harcayalım?2023’te de çok ses getiren filmler arasında iki biyografik film vardı: Napolyon (Ridley Scott) ve Oppenheimer (Christopher Nolan). Bizim kategorizasyonumuza göre Napolyon daha çok birinciye, Oppenheimer ise ikinciye uyuyor. Buna karşın her iki film de gişede kötü bir performans sergilemedi. Hatta Oppenheimer, Barbie ile birlikte o kadar büyük bir reklam bombardımanı ile gösterime girdi ki film neredeyse iki ay hiç gündemden düşmedi. Sıradan izleyicinin fark edemeyeceği kadar küçük teknik detaylar günlerce konuşuldu. Bunlardan ne kadarının aklımızda kaldığı şüpheli tabii…&nbsp;Napolyon’un medyatik ödül şansı zayıf gibi görünse de Oppenheimer lobiye devam ediyor. Sonuçları yakında göreceğiz.&nbsp;Peki bu iki film bize ne gösteriyor? Oppenheimer, yönetmen Christopher Nolan’ın söylediği gibi tarihin en büyük hikayelerinin başında geliyor. Ama film hikayeyi ve etkisini irdelemeyi kendisine hiç dert edinmemiş; herhalde bu noktalarda herkesin hemfikir olduğunu düşünüyor. Atom bombasının ve açtığı pandoranın kutusunun neleri dönüştürdüğünü anlatmak yerine bir fizik profesörünün işyerinde yaşadığı gerilimlerden, bu gerilimlerin etkilediği özel hayatından başka izleyiciye bir şey sunmuyor. Oppenheimer’ın büyük sorunlar yaşadığı siyasi figürün ismini buraya yazmayacağız. Çünkü filmin üçte ikisini meşgul etse de bu kişinin kim olduğunu ve önemini muhtemelen çoktan unuttuk. Filmin derdi de bunu bize anlatmak olmadı hiçbir zaman… Karşımızda olağanüstü bir iş yaptığını zaten filmden önce de bildiğimiz birisi ve onun yaşadığı kişisel sorunlar vardı. Düşün dünyasına onlarca milyon dolardan geriye ne kalacak belirsiz.Atom çağına dair yapılmış bir sürü film var ve Oppenheimer harcanan bütçeye karşın bize orijinal bir içerik sunmuyor. Kubrick’in absürt Dr. Strangelove’ı ya da Kurosawa’nın pek çok başyapıtından biri olan Korku İçinde Yaşıyorum’unu izlediğinizde bu yıkıma, daha doğrusu tarihin en büyük hikayesine dair çok daha yoğun bir içerikle karşı karşıya kalırsınız. Oppenheimer’ın da değinmeye çalıştığı girift karar alma süreçlerine dair bir hiciv olarak Dr. Strangelove’dan, bombanın yarattığı derin travmalar üzerine ise Korku İçinde Yaşıyorum’dan çok daha fazla şey öğrenmemiz mümkün.Napolyon ise yelpazenin diğer ucunda. Modern dünya tarihinin en dönüştürücü isimlerinden biri, Josephine’e dair saplantılı aşkı ve tarih derslerinde sıkça anlatılan birkaç anekdotla karşımızda. Bir tanesi taç giyme töreninde papadan tacı alıp kendi kafasına koyması, bir diğeri Waterloo Savaşı’ndaki hâli, belki bir üçüncüsü de askerlerin müdahalesi sayesinde zor kurtulduğu darbe girişimi. Tarih meraklıları Moskova’nın yanışını, Rus çarıyla sohbet sahnesini, Saint Helena’da geçirdiği zamana dair kesiti de beğenmiş olabilir.&nbsp;Ancak pek çok detay Napolyon’un karmaşık tarihine ya hiç değinmiyor ya da üstünkörü geçiyor. Napolyon ilk sürgüne gittiği Elba’da yan gelip yatarken can sıkıntısı ile ülkeye geri gelmiş birisi gibi görünürken, biraz da Phoenix’in oyunculuğu nedeniyle sadece saplantılı bir adam gibi karşımıza çıkıyor. En önemlisi bu tür eleştiriler kendisine yöneltildiğinde Scott açıkça hiç de önemsemediğini söylüyor. “Napolyon destanı yapmak için tarihçilere ihtiyacım yoktu” deyip geçiyor.Peki o zaman neden biyografik filmler yapılıyor? Freddie Mercury’nin hayatının hâlâ hayatta olan arkadaşlarının filme danışman olmalarına rağmen değiştirildiğini biliyoruz. Oppenheimer ve Napolyon’un gerçekçilik ya da gerçekliği niye anlattığına dair bir çerçeveye sahip olmamasının ne önemi var? Lincoln çıktığında bir eleştirmen “Film Lincoln’ü değil Obama’yı anlatıyor” <a fr-original-style="" href="https://www.theglobeandmail.com/arts/film/spielbergs-lincoln-holds-a-mirror-up-to-barack-obama/article4832613/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">demişti</a>. Bu iki filmde böylesi bir bugünden Napolyon’a veya bugünden atom bombasına bakış var mı? Keşke. İzleyici olarak ona bile razıyız.Peki o dönemleri daha iyi kavrama şansımız oldu mu? Oppenheimer’da takım elbiselerin bugüne kıyasla daha sıkı oluşu ve akademik giyim kuşamın henüz serbestleşmediğini görmek dışında ne hatırlıyoruz? (Trumbo filmini bu nedenle tekrar öneriyoruz.) Bu kadar büyük kaynaklar, bu kadar büyük hikayeler ama çerçeveden yoksun ve amaçsız anlatılar. Belki de bu filmler sadece bugün altından da verimli bir çağ yaşayan sinema-televizyonun girdiği konu krizini anlatıyordur.&nbsp;Tabii bir de şu var: Neredeyse yarım asırdır pazarın yavaş yavaş her alanı teslim alarak toplumsallığın kumaşının eprimesine yol açtığı, “Her koyun kendi bacağından asılır,” “Rekabetçi olmak lazım, ayakta kalmak için öne geçmek lazım” söyleminin içinde nefes aldığımız (bazen de alamadığımız) bir dönemden geçiyoruz. Belki de bu dönemde artık görüp görebildiğimiz veya görmek istediğimiz (ve hâliyle bize gösterilen) de sadece bireylerin mücadeleleri, nasıl kazandıkları veya nasıl kaybettikleridir.&nbsp;Yine belki de bu filmler günümüzü anlayıp anlamlandırmakta zorlandığımızın, gelecek tahayyüllerimizin zayıfladığının, geçmişe bakışımızın derinlikten yoksun bir hâle büründüğünün işaretidir. Son beş senede sizi sarsan, hâlâ hatırladığınız, sahnelerinin gözünüzün önünden gitmediği kaç film izlediniz? Aklınızdaki sayı bir elin parmaklarını geçmiyorsa ve son yıllarınız süper kahramanlarla, aynı hikayenin türevlerini anlatan fantastik eserlerle ve <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/dunya-yaniyor-ailenize-sarilin" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">her yolun aileye çıktığı filmlerle</a> geçtiyse belli ki hepimiz gibi sinemacılar da zorlanıyorlar geçici, akışkan, uçucu olanın içinde kalıcı olanı tespit etmekte. Onları da anlamak lazım…

Zappa Zamanlar

Belki de bu filmler günümüzü anlayıp anlamlandırmakta zorlandığımızın, gelecek tahayyüllerimizin zayıfladığının, geçmişe bakışımızın derinlikten yoksun bir hâle büründüğünün işaretidir. 

Biyografik filmler ne işe yarar?

<img src="https://images.aposto.com/2023/5/3/1686132569050.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.22" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kolaj: Ece Tugay<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Taner Turna'nın Burning (2018, Lee Chang-dong) filminin Miles Davis'le; Emre Eminoğlu'nun&nbsp;The Social Network&nbsp;(2010, David Fincher) filminin Edvard Grieg'le kesişimlerini incelediği "Sahne içinde sahne" başlıklı yazıyı <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/bir-film-bir-sahne-bir-soundtrack" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a>,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">26. Uluslararası Uçan Süpürge Kadın Filmleri Festivali'nden önce 42. İstanbul Film Festivali'nd gösterilen The Super 8 Years&nbsp;belgeseli ve festivale konuk olan Annie Ernaux'nun söyleşisinden Dilara H. Kaya'nın "Annie Ernaux ile gerçeklik ve duyumsama üzerine" başlıklı notlarını <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/annie-ernaux-ile-gerceklik-ve-duyumsama-uzerine" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a>,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">51. İstanbul Müzik Festivali'ne odaklanan; konser önerilerinin yanı sıra festival direktörü Efruz Çakırkaya ve piyanist Jan Lisiecki röportajlarını içeren "Yeni notalarla İstanbul Müzik Festivali, Jan Lisiecki röportajı" başlıklı Duende Müzik sayısını ise <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/yeni-notalarla-istanbul-muzik-festivali-jan-lisiecki-roportaji" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> okuyabilirsin.</li></ul>

Duende

<img src="https://images.aposto.com/2022/7/0/1660465534858.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">🎯 Hazır Mark Zuckerberg ve hainlik temalı bir haber paylaşımında bulunmuşken, The Social Network'ten bahsetmeden olmaz. Henüz izlemediysen, Facebook'un kuruluşunu anlatan ve Mark'ın karakterini biraz daha yakından görebileceğin The Social Network isimli filmi izlemek için bundan daha iyi bir pazar günü bulabileceğini sanmıyoruz.

Böylece Ekim ayını tamamlamış oluyoruz. Hâlâ izlemediysen Facebook'un doğuşunu anlatan The Social Network filmini izlemenin tam zamanı! Facebook, geçtiğimiz günlerde ismini Meta yaparak, geleceğe dair önemli bir adım attı ve yaratıcı ekonominin dönüşümünde başrol oynayacak gibi duruyor. Doğduğu günleri hatırlamakta fayda var.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/9/0/1635668903980.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Önümüzdeki hafta görüşmek üzere!

• The Social Network, Call Me by Your Name ve The Lone Ranger gibi filmlerle tanınan ünlü oyuncu Armie Hammer'ın başrolünde yer aldığı ve pandemi nedeniyle gösterimi 2021’e ertelenmiş Agatha Christie uyarlaması&nbsp;Death on the Nile’ın gösterim tarihi, Disney tarafından bir kez daha, şimdilik 2022’ye ötelendi.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Arka plan:&nbsp;Geçtiğimiz günlerde Los Angeles Polis Departmanı,&nbsp;Hammer hakkında tecavüz suçlamasıyla soruşturma başlatıldığını açıkladı. Variety’nin <a fr-original-style="" href="https://variety.com/2021/film/news/armie-hammer-scandal-death-on-the-nile-no-recast-reshoot-1234940346/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">haberine</a> göre, Hammer’ın filmden kesilmesi ve sahnelerinin yeniden çekimi de gündemde ve bu on milyonlarca dolara mal olabilir.</li></ul>

Aposto Gündem

Bültenin bu bölümünde, her yıl 20 kategoride yılın en iyilerini seçtiğim kişisel ödüllerim Altın Balkabaa Ödülleri / Golden Pumpkin Awards'ın rastgele bir yılının rastgele bir kategorisini ziyaret ediyoruz.Bu hafta En İyi Yönetmen kategorisine, adaylarım arasında tıpkı 93. Akademi Ödülleri adaylarında olduğu gibi iki kadının, bir Nordik yönetmenin ve bir David Fincher'ın yer aldığı 2010'a gidiyoruz.<img src="https://images.aposto.com/2021/2/2021-03-20T22:18:37.601Z_sm.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Black Swan&nbsp;ile bale sahnesinden kusursuz bir psikolojik gerilim çıkarmayı başaran Darren Aronofsky,&nbsp;haksızlık ve adalet kavramlarının şiddetle ilişkisini farklı hikâyelerle işleyen ve Danimarka'ya üçüncü En İyi Yabancı Film ödülünü kazandıran In a Better World&nbsp;ile bana Nordik sinemayı sevdirmiş Susanne Bier,&nbsp;kısır bir döngünün ileri giden bir çizgiye dönüşmesini bir baba-kız ilişkisi üzerinden anlatan Somewhere&nbsp;ile Sofia Coppola,&nbsp;sosyal çağın destansı filmi The Social Network&nbsp;ile sosyal ağların geleceğini şekillendiren şirketin hikâyesini anlatan David Fincher,&nbsp;Yunan Yeni Dalgası'nın görkemli doğuşunu Dogtooth ile müjdeleyen Yorgos Lanthimos&nbsp;ve 2010'lara Inception&nbsp;ile günümüz sinemasının en büyük dâhilerinden olduğunu, 2020'lere ise pandemi sırasındaki tavırlarıyla sinemanın sonunu getirmeye çalıştığını düşündürerek başlayan Christopher Nolan.And the Balkabaa goes to...Yazmaya bir blogla, profesyonel kariyerine ise (tam da 2010'da) bir sosyal medya ajansında başlamış biri olarak, bugün geldiği nokta her ne olursa olsun sosyal ağların yeri benim için çok ayrı. Hele ki sosyal ağların ne olduğunu anlamaya ve anlatmaya aynı anda çabaladığım günlerde hem sosyal yaşamımda hem de iş yaşamımda büyük bir yer kaplayan Facebook'un... David Fincher'ın The Social Network'ü, bu yüzden ilk izleyişimden itibaren benim için 2010'ların en iyi ve en önemli filmlerinden biri oldu. Filmin Aaron Sorkin imzalı senaryosu, çağa, senaryoya ve en önemlisi birbirlerine uyumlu oyuncu kadrosu, kurgusu, sinematografisi ve Trent Reznor &amp; Atticus Ross ikilisinin müzikleri bir yana, filmi benim için bir başyapıta dönüştüren dinamizminde David Fincher'ın yönetmenliğinin etkisi büyük. Gelmiş geçmiş en iyi senaristlerden olduğunu düşünsem de, Sorkin'in kendi yönettiği filmlerini eksik bulmamın nedeni de onun metninin Fincher'ın elinde neye dönüşebildiğini görmek muhtemelen. Benim için 2010'un en iyi yönetmeni, The Social Network ile David Fincher'dı.Tüm Altın Balkabaa aday ve kazananlarını <a fr-original-style="" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwNDViNGI4NmE5MzgwMDAwNzBlNzAyZSZ1c2VyPTVmZTRiNDliNmY1ZDQ2MDAwOTkzYjFlOSZhdXRob3I9NWY2MzFmZmNjMTZjYmEwMDA5ZTNkYmJhJnNvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj01ZmU2ZGExYTZmNWQ0NjAwMDk5YTAyMjkmaXNzdWU9NjA0NTcxYjc2YTkzODAwMDA3MGUyODY4JnN1YnNjcmliZXI9bnVsbCZ1cmw9aHR0cCUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmVtcmVlbWlub2dsdS5jb20lMjUyRmdwbWE=" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> inceleyebilirsiniz.

2010'un en iyi yönetmenleri.

Yıl: 2010, Kategori: En İyi Yönetmen

Hâlihazırda Duende'de sinema ve müziği buluştursak, hatta Keşif Sahnesi ve Keşif Sineması ile birbirimize göz kırpsak da aynı yazıda hayatımızın merkezindeki tutkuların flörtleşmesine izin vermek bambaşka bir deneyim oldu.&nbsp;Sinemanın müziğinin, müziğin sinematografisinin peşine düştüğümüz; müziğin anlatıcı ve duygu aktarıcı rolüne büründüğü sahnelerden yola çıkıp üretici, izleyici ve dinleyici duraklarına tek tek uğradığımız “Bir Film, Bir Sahne, Bir Soundtrack” isimli yeni bir yazı serisiyle karşınızdayız.Emre Eminoğlu &amp; Taner Turna<hr><h2>The Social Network (2010) &amp; Trent Reznor, Atticus Ross, Edvard Grieg - In the Hall of the Mountain King (1875 - 2010)</h2>Mark, Eduardo, Divya, Cameron ile Tyler, Sean… Aynı anda görülen milyon dolarlık davalardan bazılarında aynı tarafta birbirlerini savunan, bazılarında birbirlerine karşı savaşan bu genç adamlar, onları bu davaya sürükleyen olayları ve yüzyılın keşfinin hikâyesini anlatıyor. Birkaç yıl öncesine geri saralım. Davacılardan ikiz kardeşler Cameron ile Tyler, Harvard Üniversitesi’nin kürek takımındalar ve kürek sporunun önemli yarışlarından Henley Royal Regatta’da güçlü bir rakibe karşı yarışıyorlar. Ama iddialılar; ama kazanacaklarına eminler. Yarış kızıştıkça, tüm yarışçıların gerginlikleri artıyor. Bu, saniyelerden bile kısa görünen yüz ifadelerinden de anlaşılıyor. Çekişme, rakibin son anda atağa geçmesiyle ve ikizlerin yenilgisiyle sonuçlanıyor. Tüm bunlar, Grieg'in In the Hall of the Mountain King eserinin, daha önce hiç duymadığımız bir yorumu eşliğinde oluyor. Soluk soluğa bir gün, nefes kesen bir müzik, kıyasıya bir mücadele…Yarış: Bahsi geçen filmin adı: The Social Network (2010) - hani şu “Facebook filmi”. Aaron Sorkin’in senaryo matematiği, David Fincher’ın yönetmenlik dinamizmiyle birleşiyor; üzerine gaz pedalını sonuna kadar iten bir kurgu ve müzik ekleniyor. Film, Harvard Üniversitesi’ndeki yurt odasında, sosyal anksiyetesi zirvedeki Mark’ın bir gönül meselesinin intikam ateşiyle pişirdiği kod parçasıyla, medyadan siyasete, ticaretten ilişkilere dünya düzenini kökten değiştirecek bir sosyal ağın mucidi Mark Zuckerberg’e dönüşmesini anlatıyor. Onu bir başyapıt yapan, bugün para ve güç dengeleriyle âdeta bir çizgi roman kötüsüne dönüşen Zuckerberg’in değil, 10 yıl önceki hırslı ve kıvrak zekâlı Mark’ın filmi olması. Sosyal çağın sosyal ağ yarışında; iş etiğini ve dostluklarını hiçe saymayı göze alarak yaptığı hamleleriyle, rakiplerini ve hatta takım arkadaşlarını sollayan Mark’ın…Çarpışma: Norveçli besteci Edvard Grieg’in In the Hall of the Mountain King eseri, Peer Gynt süitinin (No.1 Op. 46) bir parçası ve kahraman Peer Gynt’in Dağların Kralı olan trolün huzuruna çıkışını anlatıyor. Hâlihazırda yüksek olan temposu kademeli olarak daha da yükselen, fantastik öyküye eşlik eden epik hissiyatı, enstrümanların âdeta çarpışmasıyla bir gösteriye dönüşen eser, sinema tarihi boyunca da birçok yapımda kullanılmıştı. Ama hiçbiri bu kürek yarışındaki gibi değil…Kesişme: Bahsi geçen filmin müziklerine imza atan: Trent Reznor &amp; Atticus Ross - hani şu Nine Inch Nails’dekiler. Reznor, Fincher’ın teklifini filmin Facebook ile ilgili olduğunu öğrenince reddettiğini fakat senaryoyu okur okumaz, yorucu bir turne yılının ardından özlemini çektiği o yıllık araya elveda dediğini söylüyor. Yanına Ross’u da alıyor, Fincher’ın vizyonu ve hızlı kurgusuna uyum sağlayacak, çoğunlukla organik seslerden oluşan bir endüstriyel rock sound’u yakalıyorlar. Filmin, En İyi Özgün Müzik dalında Oscar ödülü kazanan müzikleri, Nine Inch Nails’in özellikle Ghosts I-IV gibi enstrümantal eserlerine benzerlik gösteriyor. İşte Reznor ve Ross’un müziği, bu yazıya konu olan sahnede, Grieg’in 135 yıl öncesindeki çarpışmasıyla kesişiyor. In the Hall of the Mountain King’in fırtınalı, synth destekli bir versiyonu, kürek yarışının çekişmesine eşlik ediyor, ilk yarısında 70 bpm ile başlayıp, ikinci yarısında kademeli olarak 94 bpm'e kadar yükseliyor.Yenilgi: İkizler, yarışın ardından Mark ve Eduardo tarafından onlardan çalındığını iddia ettikleri sosyal ağın, ABD’nin en önemli üniversitelerinden sonra Avrupa’ya açıldığını öğreniyorlar. Suyun üzerindeki yarış, ağ üzerindeki yarışın bir metaforuna dönüşüyor.&nbsp;Kariyerine müzik videolarıyla başlamış bir yönetmen ve kariyerine film müziği besteleyerek devam eden bir rock yıldızının iş birliği sosyal medya çağını tanımlayacak, 2010’lar sinemasının standartlarını belirleyecek o filmde <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYmMwNmNmYmVhNTI3MDAwOWM3ZTAzMCZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ5b3V0dS5iZSUyNTJGUWV0bnVLYm8xWEk="">kesişiyor</a>. Tesadüf mü? Bence hayır.<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYmMwNmNmYmVhNTI3MDAwOWM3ZTAzMCZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ0d2l0dGVyLmNvbSUyNTJGdGhlYmFsa2FiYWE="">Emre Eminoğlu&nbsp;</a><hr><h2>Burning (2018) &amp; Miles Davis - Générique (1958)</h2>Bir restaurantta üç kişi. Kimse arkadaş değil. İçlerinden biri, Afrika’ya yaptığı seyahatte çölde yaşadığı gün batımı deneyimini anlatıyor. Sonu olmayan kumdan bir ufkun üstünde dans eden bir güneş var. Sırasıyla turuncu, kan kırmızısı, mavi ve lacivert… Dile getirilen hisler: “Görünüşe göre dünyanın sonuna ulaştım. O gün batımında hiç var olmamış gibi yok olmak istedim.” Devamı zaten gözyaşları… Biraz ileriye saralım. Aynı üç kişi, bu sefer Kuzey Kore sınırındaki bir köy evinin verandasında oturuyor. Hâlâ arkadaş değiller. Herkes eline aldığı cümleyi durgun suya atıp çıkardığı dalgayla eğleniyor. O sırada güneş yine hoşça kal demeden yol alıyor. Bu sefer onun hareketlerine karşılık veren birisi var. Filmdeki adıyla Shin Hae-mi, fonda Miles Davis’in Générique şarkısı çalarken alacakaranlığa bir umut yerleştirip kabuğuna çekiliyor. Tıpkı güneşin her gün yaptığı gibi…Adalet ve eşitlik çatlakları: Bahsi geçen filmin adı: Burning (2018). Cannes Film Festivali’nde FIPRESCI Ödülü’nü kazanan Burning’in künyesinde çokça başarı var. Burning’e dair en iyi tanım, filmin yönetmeni ve senaryo partneri Chang-dong Lee’ye ait: “Murakami dünyasında yaşayan genç bir Faulkner’ın hikâyesi.” Film, idealler uğruna dört nala koşan gelişmiş ülkelerin sınıflar arasına yerleştirdiği uçurumlara adalet ve eşitlik çatlaklarından bakmamızı sağlıyor. Senaryonun özenle taşıdığı gerilim, işsizlik, geçim derdi, bastırılmış öfke, acizlik ve umutsuzluğu da yanına alarak izleyenlere gençlik üzerinden siyasal ve toplumsal bir eleştiri sunuyor.Paris sokakları: Yıl 1957. Miles Davis, 30 Kasım’da Olympia Theatre’da vereceği konser için Paris’te. Ülkesinde yaşadığı ırksal ayrışmaların ardından sorgusuz sualsiz bir sanatçı olarak saygı gördüğü Avrupa kıtasında konserlerine devam etti. O sırada bir gece kulübünde tanıştığı yönetmen Louis Malle’in kendisine sunduğu film müziği besteleme teklifini kabul etti. İki günde bir otel odasında filmi izlerken doğaçlama yapılarak üretilen müzikler, önce Louis Malle’in ilk uzun metraj yapımı Elevator to the Gallows’a eşlik etti, sonra Ascenseur pour l’échafaud isimli bir soundtrack albümüne dönüştü. O albümün açılış şarkısı olan Générique, yarım asrın ardından Burning’de başka bir toplumsal kopukluğun merkezine yerleşti. Miles Davis’in Paris sokaklarında çalkantılı ruh hâllerine eşlik eden trompet sesleri, böylelikle zamansız bir yolcuğun ardından tek bir bedende yeniden hayat buldu.Alacakaranlık: Yönetmen Chang-dong Lee, alacakaranlıktaki büyülü ışıkları olağan bir akış içine sığdırmak için filmin <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYmMwNmNmYmVhNTI3MDAwOWM3ZTAzMCZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cueW91dHViZS5jb20lMjUyRndhdGNoJTI1M0Z2JTI1M0R3QWdOVS1jcDQ4UQ=="">bu sahnesini</a> tam bir ayda çekmiş. Aklıma Hayao Miyazaki’nin 10 Years with Hayao Miyazaki belgeselinde çizim yaptığı sırada birden dışarı çıkıp sigarası eşliğinde gün batımını izlerken söylediği “Ölünce en çok gün batımını tekrar izleyemeyecek olmama üzüleceğim.” sözü geldi. Hak vermemek elde değil.<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYmMwNmNmYmVhNTI3MDAwOWM3ZTAzMCZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuaW5zdGFncmFtLmNvbSUyNTJGdGFuZXJ0dXJuYSUyNTJG"">Taner Turna</a>Kolaj çalışması: <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYmMwNmNmYmVhNTI3MDAwOWM3ZTAzMCZ1c2VyPTVlNzRlYzJjZTMwMTllNjBlOWMxYzQxYiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuaW5zdGFncmFtLmNvbSUyNTJGZWNjZXR1JTI1MkY="">Ece Tugay</a>

The Social Network ile ilgili hikayeler